Aşırı Sinirlilik Neden Olur? Nasıl Giderilir?

Sinirlenmek normal ve doğal bir duygudur. Kişiler, farklı nedenlerden ötürü sinirlenebilir. Ancak sinirlenme hali sizin tarafınızda biraz daha sık görülüyorsa ve aşırı sinirlilik hali yaşıyorsanız bu durum hayatınızı olumsuz etkileyebilir.¹ Yazımızı okuyarak “Aşırı sinirlilik nedir?” , “Aşırı sinirlilik neyin belirtisi olabilir?” , “Aşırı sinirlilik neden olur?” ve “Aşırı sinirlilik nasıl giderilir?” gibi soruların yanıtlarını bulabilirsiniz.

İçerikler (Gizle -) (Göster +)

1. Aşırı Sinirlilik Nedir?

2. Aşırı Sinirlilik Neden Olur?

   1. Aşırı Sinirliliğin Psikolojik Nedenleri 

   2. Aşırı Sinirliliğin Fiziksel Nedenleri 

   3. Aşırı Sinirliliğin Hormonal Nedenleri 

   4. Aşırı Sinirliliğin Diğer Nedenleri 

3. Aşırı Sinirlilik Belirtileri Nelerdir?

4. Aşırı Sinirlilik Nasıl Giderilir? Tedavisi Nelerdir?

5. Aşırı Sinirlilik Kimlerde Görülür?

Aşırı Sinirlilik Nedir?

Hayal kırıklığı, ajitasyon, düşmanlık, öfke ve huzursuzluk gibi pek çok duyguyu içinde barındıran, şiddetli ve sık sinirli olma hali, aşırı sinirlilik olarak tanımlanabilir. Aşırı sinirlenme, kişilerin sosyal hayatını olumsuz olarak etkileyebilir ve ilişkilerine zarar verebilir.²

Aşırı Sinirlilik Neden Olur?

“Sinirlilik neden olur?” sorusunun yanıtı farklı şekillerde verilebilir. Stres, kaygı, depresyon, fiziksel acılar, rahatsızlıklar ve daha pek çok şey aşırı sinirliliğe neden olabilir.³

Aşırı sinirlilik nedenleri üç farklı kategoride ele alınabilir: 

Aşırı Sinirliliğin Psikolojik Nedenleri 

“Aşırı sinirlilik neden olur?” sorusunun altında genellikle psikolojik sebepler yatar. 

• Stres,
• Endişe,
• Otizm,
• Depresyon,
• Bipolar bozukluk,
• Kişilik bozukluğu, 
• Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu,
• Şizofreni gibi psikolojik sorunlar ya da rahatsızlıklar aşırı sinirliliğe neden olabilir.^{2 3}

Aşırı Sinirliliğin Fiziksel Nedenleri

Aşırı sinirlilik kimi zaman aşağıdaki fiziksel nedenlerden dolayı da ortaya çıkabilir:

• Uyku eksikliği,
• Düşük kan şekeri,
• Kulak enfeksiyonları,
• Diş ağrıları,
• Bazı solunum bozuklukları,
• Travmatik beyin hasarı,^{2 3}

Aşırı Sinirliliğin Hormonal Nedenleri 

Bazı rahatsızlıklar hormonal değişikliklere neden olur. Hormonal değişiklikler de sinirli olmanıza ya da ruh halinizin olumsuz olarak etkilenmenize yol açabilir.³

• Menopoz,
• Adet öncesi sendromu (PMS),
• Polikistik over sendromu (POS),
• Hipertiroidizm,
• Diyabet bu rahatsızlıklardan bazılarıdır.3

Aşırı Sinirliliğin Diğer Nedenleri 

Tüm bu nedenlerin yanı sıra:

• Alkolizm, 
• İlaç kullanımı, 
• Nikotin bağımlılığı,
• Yoğun tüketilen şeker veya karbonhidrat gibi içerikleri bırakmaya çalışmak,
• Aşırı kafein alımı ya da kafeini bırakmaya çalışmak gibi durumlar da aşırı sinirliliğe neden olabilir.³

Aşırı Sinirlilik Belirtileri Nelerdir?

Aşırı sinirlilik yoğun ve sık sinirlenme hissinin yanında bazı belirtiler ile de daha net anlaşılabilir. 

• Terlemek,
• Hızlı kalp atışı, 
• Hızlı nefes alma, 
• Bilinç bulanıklığı (konfüzyon),
• Yoğun kızgınlık aşırı sinirlilik halinin belirtileri arasındadır.³

Eğer aşırı sinirlilik hormonal durumlarda dolayı ortaya çıkıyorsa örneğin menopoz ya da adet döneminde aşırı sinirlilik yaşanıyorsa yukarıdaki belirtilere ek olarak aşağıdaki belirtiler de karşınıza çıkabilir:

• Ateş
• Baş ağrısı
• Sıcak basması,
• Düzensiz adet döngüsü,
• Cinsel isteksizlik, 
• Saç dökülmesi.³

Aşırı Sinirlilik Nasıl Giderilir? Tedavisi Nelerdir?

Aşırı sinirlilik hali, sosyal hayatınızı, işinizi ya da ilişkilerinizi olumsuz şekilde etkileyebilir. Bu nedenle belirtileri gördüğünüzde ve aşırı sinirli olma haline kendi imkanlarınızla çözüm bulamadığınızda mutlaka bir doktora görünmeniz gerekir. Doktorunuz, yaşadığınız aşırı sinirlilik halinin nedenleri tespit ettikten sonra sizin için en uygun tedavi yöntemini belirleyecektir. Bunun için yaşam tarzınızı değiştirmenizi, ilaç tedavisine başlamayı ya da psikoterapi gibi düzenli bir desteği önerebilir.²

Doktorunuzun tavsiyelerini ve tedavi sürecini uygularken aşırı sinirlilikle başa çıkmak için aşağıdaki yolları da deneyebilirsiniz:

• Bazı durumlar sinirlenmek için sizi tetikler. Aşırı sinirlilikle başa çıkmak için bu tetikleyicilerden uzak durmaya çalışın. 
• Aşırı sinirli olma hali, yoğun ve yüksek bir duygu durumu olduğu için sizi sakinleştirecek bazı gevşeme tekniklerini uygulamak işe yarayabilir. Bunların başında nefes egzersizleri ya da meditasyon gibi uygulamalar gelir. 
• Sakin kalmak için gün içerisinde kendinize vakit ayırmayı da deneyebilirsiniz. Kalabalıktan uzak, evinizde ya da doğada içinize dönmek, rahatlamak iyi gelebilir. Kendinize ayırdığınız bu vakitlerde müzik dinlemek, resim yapmak, kitap okumak ya da meditasyon yapmak gibi aktivitelerle rahatlayabilirsiniz.
• Kahve, çay gibi kafein içeren ve uyarıcı etkileri olan içecekleri ya da gıdaları azaltmak da sinirlilik halini azaltmaya az da olsa katkıda bulunabilir.
• Bir günlük tutarak kaygılandığınız, sinirli olduğunuz ve sinirlilik düzeyinizi puanlayabilirsiniz. Ruh halinizi günlük olarak değerlendirmek tedavi süresince ne kadar yol aldığınızı görmek için de etkili olacaktır. 
• Kendinizi stresli ve sinirli hissettiğiniz anlarda sakinleşmek için birkaç derin nefes almayı deneyebilirsiniz. Öfke, stres ve sinirin yoğunlaştığını hissettiğiniz anda üçe kadar sayıp burnunuzdan yavaşça nefes almayı deneyin. Ardından nefesinizi bir saniye tutun, yeniden üçe kadar sayıp nefesinizi ağzınızdan yavaşça verin. Bu şekilde üç kez nefes aldığınızda kendinizi biraz daha iyi hissedebilirsiniz.^{1 2 4}

Aşırı Sinirlilik Kimlerde Görülür?

Aşırı sinirlilik genellikle:

• Psikolojik sorunları ya da rahatsızlıkları yaşayan, 
• Kafein, şeker, alkol, nikotin gibi maddelere bağımlılığı bulunan, 
• Uyku eksikliği çeken,
• Günlük hayatında stres ve yoğun baskı altında bulunan, 
• Hormonal dengesini değiştiren bazı rahatsızlıklara sahip kişilerde görülür.3

Aşırı sinirlilik nedir, neden olur ve nasıl giderilir konusunda bilgi sahibi oldunuz. Bu konunun dışında aşırı sinirliliğe de neden olabilen stres ya da diğer konular hakkında da içeriklerimizden yararlanabilirsiniz. “Stres nedir?” , “Stres yönetimi nasıl yapılır?” , “Anksiyete belirtileri nelerdir?” gibi sorulara yanıt almak için içeriklerimize göz atabilirsiniz.

Uyarı: Bu metin tüketicileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.